Ngủ nhiều có tốt không? 5 lưu ý quan trọng để cải thiện chất lượng giấc ngủ

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần. Tuy nhiên nhiều người vẫn lầm tưởng rằng việc dành nhiều thời gian trên giường sẽ giúp cơ thể được phục hồi tốt hơn. Vậy ngủ nhiều có tốt không? Bài viết sau sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này và đưa ra 5 lưu ý quan trọng để cải thiện giấc ngủ một cách khoa học và hiệu quả.

1. Như thế nào là ngủ nhiều?

Ngủ nhiều là khi một người ngủ hơn 9 tiếng trong vòng 24 giờ, bao gồm cả ngủ ban đêm và ngủ ban ngày, làm ảnh hưởng đến các hoạt động thường nhật.

Thời gian ngủ lý tưởng của mỗi người không giống nhau, phụ thuộc vào lối sống, mức độ vận động, tình trạng sức khỏe và cả chất lượng giấc ngủ. Ví dụ, người cao tuổi thường chỉ cần khoảng 6 giờ mỗi đêm, trong khi vận động viên có thể cần thêm thời gian ngủ để phục hồi thể lực.

Nếu việc điều chỉnh thời gian ngủ – tăng hay giảm vài giờ – khiến bạn cảm thấy dễ chịu và sảng khoái, thì đó là tín hiệu cho thấy bạn đang ngủ đủ với nhu cầu của cơ thể. Nhưng, nếu bạn liên tục ngủ nhiều và vẫn cảm thấy kiệt sức, uể oải, thậm chí buồn ngủ trong giờ làm việc, thì có thể bạn đang gặp vấn đề về sức khỏe.

2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngủ nhiều?

Đối với vấn đề ngủ nhiều có tốt không, nguyên nhân phổ biến của tình trạng này bắt nguồn từ các rối loạn liên quan đến giấc ngủ, bao gồm:

• Ngưng thở khi ngủ: Biểu hiện thường gặp là ngáy to, cảm giác ngột ngạt, tỉnh giấc giữa đêm, làm giấc ngủ bị gián đoạn và không sâu. Hệ quả là bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi vào ban ngày và có xu hướng ngủ nhiều hơn để bù đắp.
• Chứng ngủ rũ: Những người bị chứng ngủ rũ thường trải qua cơn buồn ngủ không thể cưỡng lại vào ban ngày. 
• Chứng ngủ nhiều vô căn: Đây là rối loạn khiến người bệnh khó tỉnh táo sau khi thức dậy, bất kể đã ngủ đủ hoặc thậm chí rất nhiều giờ. Cảm giác mệt mỏi và buồn ngủ vẫn tiếp diễn suốt cả ngày.
• Trầm cảm và lo âu cũng là nguyên nhân hàng đầu ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Người trầm cảm thường gặp các vấn đề như khó ngủ, ngủ không sâu hoặc ngủ quá nhiều.
• Các vấn đề sức khỏe khác: Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngủ quá nhiều và buồn ngủ kéo dài vào ban ngày, chẳng hạn như: béo phì, bệnh lý tim mạch, tiểu đường, đau mãn tính, suy giảm chức năng tuyến giáp (suy giáp).

Bên cạnh các nguyên nhân sinh lý và tâm lý nêu trên, môi trường ngủ không phù hợp cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Không gian quá sáng, ồn ào, nóng bức hoặc thiếu thông thoáng đều có thể khiến bạn khó ngủ sâu. Việc sử dụng chăn ga gối nệm kém chất lượng, không phù hợp với thể trạng, không nâng đỡ hiệu quả cũng làm cơ thể đau mỏi, khó chịu, khiến bạn tỉnh giấc giữa đêm.

3. Giải đáp: Ngủ nhiều có tốt không?

Ngủ quá nhiều có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

3.1. Ảnh hưởng đến thể chất

Ngủ quá nhiều có thể làm rối loạn nhịp sinh học và gây ra hàng loạt vấn đề sức khỏe như:

• Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Người ngủ hơn 9 tiếng mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh mạch vành cao hơn so với người ngủ từ 7-8 tiếng. Ngủ quá nhiều cũng liên quan đến nguy cơ đột quỵ hoặc đau tim cao hơn.
• Cảm giác mệt mỏi, giảm hiệu suất nhận thức: Ngủ nhiều không đồng nghĩa với nghỉ ngơi tốt. Ngược lại, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi, thiếu tỉnh táo, giảm khả năng tập trung và ghi nhớ.
• Đau đầu: Ngủ quá nhiều ảnh hưởng đến các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, gây ra hiện tượng đau đầu, đặc biệt sau các giấc ngủ dài.
• Béo phì và tiểu đường: Lối sống ít vận động do ngủ nhiều làm giảm sự tiêu hao năng lượng, từ đó tăng nguy cơ tăng cân và béo phì – yếu tố nguy cơ chính gây bệnh đái tháo đường type 2.

3.2. Ảnh hưởng đến tinh thần

Về vấn đề ngủ nhiều có tốt không, sức khỏe tâm lý cũng bị ảnh hưởng rõ rệt khi bạn ngủ quá nhiều:

• Gia tăng nguy cơ trầm cảm: Cảm giác mệt mỏi, thiếu động lực và không tìm thấy niềm vui trong cuộc sống thường xuất hiện ở những người có thời lượng ngủ quá dài. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến trầm cảm.
• Ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học: Ngủ nhiều làm rối loạn chu kỳ thức-ngủ, gây ra các vấn đề như khó ngủ vào ban đêm hoặc buồn ngủ quá mức vào ban ngày.

3.3. Ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày

Không chỉ sức khỏe, ngủ quá nhiều còn tác động tiêu cực đến chất lượng sống:

• Giảm hiệu suất và động lực cá nhân: Bạn có thể cảm thấy chậm chạp, thiếu tập trung, khó hoàn thành công việc hoặc học tập đúng tiến độ.
• Giảm tương tác xã hội: Người ngủ quá nhiều thường bỏ lỡ các hoạt động cộng đồng hoặc cảm thấy không còn hứng thú với giao tiếp xã hội.
• Rối loạn thói quen sinh hoạt: Ngủ quá nhiều khiến bạn khó duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh, từ đó ảnh hưởng đến cuộc sống.

Vậy ngủ nhiều có tốt không? Câu trả lời là không. Nếu bạn ngủ quá 9 tiếng mỗi ngày trong thời gian dài, thay vì giúp cơ thể hồi phục, điều này có thể ảnh hưởng xấu đến thể chất, tinh thần và cuộc sống hàng ngày.

Xem thêm: Tìm hiểu về chu kỳ 4 giai đoạn của giấc ngủ

4. Làm thế nào để cải thiện chất lượng giấc ngủ hằng ngày?

Dưới đây là những giải pháp thiết thực giúp bạn xây dựng thói quen ngủ lành mạnh và hiệu quả hơn.

4.1. Chọn nệm, chăn ga gối phù hợp

Đầu tư vào bộ chăn ga, gối, nệm chất lượng là bước quan trọng giúp nâng cao hiệu quả giấc ngủ. Một chiếc nệm tốt không chỉ hỗ trợ cột sống mà còn giúp giảm áp lực lên cơ thể, hạn chế tình trạng đau mỏi hay trở mình nhiều lần trong đêm. Bên cạnh đó, chăn ga gối làm từ chất liệu mềm mại, thoáng khí như cotton, lụa hoặc tencel sẽ mang lại cảm giác dễ chịu, hạn chế tình trạng hầm nóng hoặc kích ứng da.

Goodnight hiện cung cấp đa dạng các mẫu chăn ga gối nệm phù hợp với nhiều nhu cầu và thể trạng khác nhau. Với mỗi dòng sản phẩm, Goodnight đều chú trọng đến chất liệu an toàn, khả năng nâng đỡ, thoáng khí tốt, giúp bạn dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp với thói quen ngủ của bản thân.

Xem thêm:

• Review chi tiết nệm dành cho người đau lưng
• Nệm nào tốt cho cột sống? Top 5 nệm cải thiện sức khỏe cột sống hiệu quả
  

4.2. Kiểm soát giấc ngủ ban ngày

Ngủ quá lâu vào ban ngày có thể làm gián đoạn đồng hồ sinh học và khiến bạn khó ngủ vào buổi tối. Để kiểm soát tốt giấc ngủ ban ngày, bạn nên giới hạn thời gian ngủ trưa từ 15 – 30 phút và chọn thời điểm nghỉ vào đầu giờ chiều (từ 12h đến 14h).

4.3. Thư giãn trước giờ đi ngủ

Khoảng thời gian trước khi ngủ đóng vai trò then chốt trong việc “chuyển trạng thái” từ tỉnh táo sang nghỉ ngơi. Căng thẳng, lo âu hoặc tiếp xúc với ánh sáng xanh từ điện thoại, máy tính có thể khiến não bộ bị kích thích và khó đi vào giấc ngủ. Vì vậy, bạn nên thực hiện các bước thư giãn như tắm nước ấm, nghe nhạc nhẹ, đọc sách giấy hoặc thực hiện các bài tập thở sâu, thiền định nhẹ nhàng.

4.4. Thiết lập thời gian ngủ – thức đều đặn

Ngủ và dậy đúng giờ giúp đồng hồ sinh học hoạt động ổn định. Bạn nên cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một khung giờ, kể cả vào cuối tuần hay ngày nghỉ. Nếu bạn ngủ không đủ vào đêm hôm trước, hãy tránh ngủ bù quá lâu vào sáng hôm sau vì điều này có thể làm rối loạn nhịp sinh học.

4.5. Tập thể dục hàng ngày

Bạn nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tập luyện với các bộ môn phù hợp như đi bộ, yoga, đạp xe hoặc bơi lội. Tuy nhiên, nên tránh tập luyện sát giờ đi ngủ – đặc biệt là các bài tập cường độ cao – vì có thể khiến cơ thể tăng nhiệt và kích thích thần kinh, gây khó ngủ.

Như vậy, câu hỏi “ngủ nhiều có tốt không?” cần được xem xét dựa trên chất lượng giấc ngủ, thói quen sinh hoạt và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Hy vọng với 5 lưu ý được chia sẻ trong bài, bạn sẽ sớm xây dựng cho mình một lịch trình ngủ lành mạnh, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống mỗi ngày.

Xem thêm: Khó ngủ nên làm gì? 5 giải pháp hiệu quả giúp bạn ngủ ngon