Tại sao nằm mãi không ngủ được: Nguyên nhân, 5 cách khắc phục hiệu quả

Bạn từng trải qua cảm giác trằn trọc hàng giờ trên giường, dù cơ thể mệt mỏi nhưng đôi mắt vẫn mở thao láo, không thể chìm vào giấc ngủ? Tình trạng “nằm mãi không ngủ được” không chỉ gây mệt mỏi vào hôm sau mà còn ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu kéo dài. Có rất nhiều nguyên nhân tiềm ẩn khiến bạn khó ngủ, hãy cùng tìm hiểu chi tiết tại sao nằm mãi không ngủ được trong bài viết này và cách khắc phục hiệu quả để cải thiện chất lượng giấc ngủ mỗi đêm nhé. 

1. Tại sao nằm mãi không ngủ được?

1.1. Căng thẳng và lo âu

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất để giải thích cho câu hỏi tại sao nằm mãi không ngủ được đó là căng thẳng tâm lý. Khi đầu óc vẫn đang “chạy” với những suy nghĩ về công việc, tài chính, các mối quan hệ hay lo lắng cho tương lai, cơ thể sẽ tiết ra hormone cortisol (hormone căng thẳng) – khiến bạn tỉnh táo thay vì thư giãn. 

1.2. Môi trường ngủ không thoải mái

Một không gian ngủ không yên tĩnh, ánh sáng quá mạnh, nhiệt độ quá nóng/lạnh, ga giường cọ xát khó chịu, hoặc tấm nệm đã cũ, gây đau lưng… đều ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vào giấc. Rất nhiều người không nhận ra rằng chính chiếc nệm không phù hợp đang âm thầm khiến họ trằn trọc mỗi đêm.

1.3. Dùng điện thoại, máy tính trước khi ngủ

Ánh sáng xanh từ điện thoại, máy tính bảng, TV có khả năng ức chế melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ tự nhiên. Việc dùng thiết bị điện tử sát giờ đi ngủ khiến não bộ “hiểu nhầm” là đang ban ngày và không phát tín hiệu buồn ngủ, dẫn đến tình trạng nằm hoài không thể ngủ.

1.4. Lịch sinh hoạt thất thường

Thức khuya, ngủ nướng, thay đổi giờ ngủ thất thường vào cuối tuần, hoặc ngủ trưa quá lâu đều có thể làm rối loạn nhịp sinh học của cơ thể. Khi đồng hồ sinh học bị phá vỡ, bạn sẽ rất khó ngủ đúng giờ hoặc ngủ sâu giấc.

1.5. Uống cà phê hoặc các đồ uống chứa caffeine

Nguyên nhân tiếp theo có thể trả lời cho câu hỏi tại sao nằm mãi không ngủ được đó là có thể bạn đã sử dụng cà phê hoặc đồ uống có chứa caffeine. Caffeine là chất kích thích có thể lưu lại trong cơ thể từ 4–6 giờ, thậm chí lâu hơn với một số người nhạy cảm. Nếu bạn uống cà phê, trà, nước tăng lực hoặc ăn socola vào buổi chiều hoặc tối, nguy cơ cao bạn sẽ thao thức khi lên giường.

1.6. Hội chứng giấc ngủ đến muộn

Đây là một dạng rối loạn giấc ngủ thường gặp ở giới trẻ và người làm việc theo múi giờ linh hoạt. Người mắc hội chứng này thường không buồn ngủ cho đến tận khuya (thường sau 1–2 giờ sáng), và khi lên giường quá sớm, họ sẽ nằm mãi không thể ngủ dù cơ thể đã mệt.

1.7. Các vấn đề sức khỏe

Khó ngủ cũng có thể là biểu hiện của các vấn đề sức khỏe như rối loạn lo âu, trầm cảm, đau mãn tính, trào ngược dạ dày, hội chứng chân không yên hoặc ngưng thở khi ngủ. Nếu tình trạng mất ngủ kéo dài và không cải thiện với các biện pháp thông thường, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn chuyên sâu.

2. Tác hại của việc nằm mãi không ngủ được

Việc không thể ngủ trong thời gian dài không chỉ khiến bạn mệt mỏi vào sáng hôm sau mà còn kéo theo hàng loạt hệ lụy nghiêm trọng:

• Giảm khả năng tập trung, ghi nhớ và hiệu suất làm việc
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như cao huyết áp, tiểu đường, béo phì, bệnh tim mạch
• Suy giảm hệ miễn dịch, dễ mắc bệnh vặt
• Rối loạn cảm xúc, dễ cáu gắt, chán nản, thậm chí trầm cảm
• Gia tăng tai nạn lao động và tai nạn giao thông do thiếu tỉnh táo

3. Cách khắc phục và phòng tránh tình trạng không ngủ được

Ngủ là lúc cơ thể tái tạo năng lượng, phục hồi chức năng não bộ và các cơ quan. Vì vậy, mất ngủ kéo dài là một vấn đề không nên xem nhẹ. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng này, tham khảo ngay một số cách khắc phục và phòng tránh tình trạng khó ngủ dưới đây nhé.

3.1. Tạo môi trường ngủ lý tưởng

Một không gian ngủ lý tưởng cần đảm bảo sự yên tĩnh, mát mẻ với nhiệt độ khoảng 25 độ C, ánh sáng dịu nhẹ hoặc phòng tối hoàn toàn. Ga gối nên được làm từ chất liệu mềm mại, thông thoáng như cotton để tạo cảm giác dễ chịu. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nhất quyết định chất lượng giấc ngủ lại chính là chiếc nệm bạn nằm mỗi đêm. Một tấm nệm quá cứng có thể gây đau nhức vai gáy, trong khi nệm quá mềm lại dễ lún, ảnh hưởng đến cột sống và khiến bạn tỉnh giấc nhiều lần trong đêm.

Để hỗ trợ giấc ngủ ngon và sâu hơn, bạn nên lựa chọn những dòng nệm có khả năng nâng đỡ cơ thể tốt, phân tán áp lực hợp lý và thoáng khí tối ưu. Một số dòng nệm chất lượng từ Goodnight đang được nhiều người tiêu dùng tin tưởng có thể kể đến như:

• Nệm Goodnight Massage 2.0 Hybrid (Nệm foam đa tầng) – tích hợp lớp foam massage độc đáo giúp thư giãn cơ bắp, giảm áp lực tại các điểm tiếp xúc và mang lại cảm giác êm ái dễ chịu. Thiết kế đa tầng hỗ trợ tối ưu cho cột sống, đồng thời tăng độ thoáng khí giúp bạn ngủ ngon hơn suốt đêm.
• Nệm lò xo đa tầng SleepWave Hybrid – kết hợp hệ thống lò xo túi độc lập với lớp foam cao cấp, giúp nâng đỡ cơ thể theo từng vùng riêng biệt, hạn chế rung lắc khi trở mình. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những ai thường bị tỉnh giấc giữa đêm do nệm kém ổn định.
• Nệm Foam Goodnight Active Hybrid – phù hợp cho người thường xuyên vận động hoặc cần phục hồi thể lực. Dòng nệm này có thiết kế hỗ trợ linh hoạt, độ đàn hồi cao, mang lại cảm giác vững chắc nhưng vẫn êm ái, giúp cơ thể thư giãn hoàn toàn và dễ dàng chìm vào giấc ngủ sâu.

3.2. Duy trì thói quen ngủ đều đặn

Cơ thể con người có một chiếc “đồng hồ sinh học” riêng, và khi bạn duy trì giờ đi ngủ – thức dậy ổn định mỗi ngày, cơ thể sẽ quen với nhịp sinh hoạt đó và dễ dàng buồn ngủ đúng giờ hơn. Hãy cố gắng lên giường và thức dậy vào cùng một khung giờ, kể cả ngày nghỉ. Việc duy trì thói quen đều đặn không chỉ giúp bạn ngủ dễ hơn, mà còn giúp tinh thần tỉnh táo, năng lượng ổn định suốt cả ngày hôm sau.

3.3. Thư giãn trước khi ngủ

Bạn có thể đọc một vài trang sách, nghe nhạc nhẹ, ngâm chân bằng nước ấm hoặc thử vài động tác yoga đơn giản. Thậm chí chỉ cần vài phút ngồi thở sâu cũng có thể giúp bạn tạm gác lại những lo toan trong ngày và dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn. Tránh những hoạt động kích thích như xem tin tức căng thẳng hoặc suy nghĩ quá nhiều sát giờ ngủ.

3.4. Tránh xa các thiết bị điện tử

Hãy ngưng sử dụng điện thoại, máy tính, TV ít nhất 30–60 phút trước khi ngủ. Nếu cần thiết, hãy chuyển sang chế độ ánh sáng vàng và giảm độ sáng màn hình để tránh ức chế melatonin.

3.5. Tập thể dục đều đặn

Tập luyện nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, đạp xe khoảng 30 phút mỗi ngày có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, bạn nên tránh tập luyện cường độ cao sát giờ đi ngủ vì sẽ gây hưng phấn và khó ngủ.

3.6. Tránh uống cà phê hoặc chất kích thích vào buổi chiều

Hãy ngưng tiêu thụ cà phê, trà đậm, nước ngọt có gas hoặc socola ít nhất 6 tiếng trước khi đi ngủ. Thay vào đó, bạn có thể dùng các loại trà thảo mộc như trà hoa cúc, trà tâm sen để hỗ trợ an thần tự nhiên.

3.7. Ăn nhẹ trước khi ngủ

Đói bụng cũng có thể khiến bạn khó ngủ, nhưng ăn quá no lại làm tăng nguy cơ trào ngược. Bạn nên chọn bữa ăn nhẹ, dễ tiêu trước khi ngủ khoảng 1–2 tiếng, như chuối, sữa ấm, yến mạch hoặc bánh quy nguyên cám.

Chứng mất ngủ đang ngày càng trở nên phổ biến, âm thầm ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, tinh thần và hiệu suất làm việc hằng ngày. Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn đã phần nào hiểu rõ nguyên nhân tại sao nằm mãi không ngủ được, đồng thời tìm thấy những giải pháp thiết thực để cải thiện chất lượng giấc ngủ. 

Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ – từ môi trường ngủ, thói quen sinh hoạt đến việc lựa chọn một chiếc nệm phù hợp – để giúp cơ thể được nghỉ ngơi đúng nghĩa. Đừng quên rằng một giấc ngủ ngon là nền tảng cho sức khỏe bền vững và tinh thần luôn tràn đầy năng lượng mỗi ngày.

Xem thêm:

• Khó ngủ nên làm gì? 5 giải pháp hiệu quả giúp bạn ngủ ngon
• Làm sao để buồn ngủ ngay lập tức? 10 mẹo ngủ nhanh bạn nên thử